نگهداری فرش ماشینی؛ با این روش‌ها طول عمر فرش خود را بیشتر کنید!
فهرست عناوین
فرش، در زندگی ما نقش بسیار پررنگی دارد، وجود آن باعث افزایش روحیه و آرامش میشود. برای نگهداری فرش ماشینی به بهترین و اصولی‌ترین شکن ممکن باید برخی روش ها و نکات را آموزش ببینید. فرش های ماشینی از کیفیت بالایی برخوردارند و در برابر مخرب‌های فرش، مقاوم هستند. اما می‌خواهیم راهکارهایی را برای شما بازگو کنیم تا فرش شما بیشتر عمر کند. نظافت پیوسته و منظم فرش، یکی از نکات نگهداری فرش ماشینی است که همه از آن اطلاع دارند. ولی در این مقاله از فرش کاترین قرار است نکات ریز و درشت نگهداری فرش ماشینی در خانه را برای شما عنوان کنیم. برای خرید انواع فرش ماشینی، می‌توانید از سایت کاترین دیدن نمایید.
نحوه نگهداری فرش ماشینی
نگهداری فرش ماشینی در منزل، راهکارهای گوناگونی دارد. شما می‌توانید حین خرید فرش، بهترین فرش و باکیفیت‌ترین فرش را تهیه کنید؛ اما در صورت نگهداری نادرست، فرش شما بعد از گذشت چندین سال کیفیت خود را از دست می‌دهد. پس چه بهترین فرش یا ضعیف‌ترین فرش را داشته باشید لازم است که نکات نگهداری فرش ماشینی را فرا بگیرید. در ادامه به مهمترین نکات نگهداری فرش ماشینی اشاره می‌کنیم. شاید برای عده‌ای سوال باشد، دقیقا فرش ماشینی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ فرش ماشینی نوعی فرش است که به کمک ماشین‌آلات صنعتی و با استفاده از الیاف مصنوعی یا طبیعی بافته میشود.
سطح زیرین یا کفی فرش مناسب باشد
انتخاب کفی فرش ماشینی یکی از مهمترین عوامل در نگهداری فرش ماشینی است که متأسفانه بسیاری از افراد به آن توجه کافی ندارند. کفی فرش نه تنها به عنوان لایه محافظتی برای تار و پود فرش عمل میکند، بلکه تأثیر مستقیمی بر دوام، ایمنی و حتی زیبایی فرش دارد. یک کفی مناسب باید با توجه به جنس فرش، محیط قرارگیری و نیازهای کاربری انتخاب شود تا از آسیب‌هایی مانند ساییدگی، رطوبت یا لیزخوردن جلوگیری کند.
فرش را تا نکنید
تا کردن فرش یکی از رایج‌ترین اشتباهات در نگهداری فرش ماشینی است که متأسفانه به ظاهر ساده اما پیامدهای جبران ناپذیری دارد. وقتی فرش را تا می‌زنید، فشار به الیاف و پشت فرش وارد میشود که باعث ایجاد چین‌های دائمی، شکستگی پرزها و حتی ترک‌خوردن پشت فرش میشود. این آسیب‌ها نه تنها زیبایی فرش را از بین می‌برند، بلکه استحکام ساختاری آن را کاهش داده و پارگی زودرس را افزایش می‌دهند.
فرش در معرض مستقیم نور آفتاب نباشد
قرار دادن فرش ماشینی زیر نور مستقیم خورشید، یکی از مخرب‌ترین عوامل کاهش عمر و زیبایی آن است. پرتوهای خورشید به‌مرورزمان باعث رنگ پریدگی فرش، خشک شدن الیاف و تضعیف ساختار آن میشود. اشعه‌های UV موجود در نور خورشید، الیاف فرش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث رنگ پریدگی و کاهش زیبایی فرش میشود.
برای جلوگیری، فرش را در فضاهایی مانند کنار پنجره‌های بزرگ، پاسیو یا محیط‌های رو به آفتاب قرار ندهید. استفاده از شیشه‌های دودی به شدت جلو اشعه‌های UV را می‌گیرد یا می‌توان از پرده‌های ضخیم استفاده کرد. در صورت مشاهده رنگ پریدگی موضعی، می‌توانید رنگ کردن فرش در خانه را امتحان کنید، اما پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.
اجسام سنگین روی فرش قرار ندهید
قراردادن اجسام سنگین مثل مبلمان و کمدهای لباس، یکی از عوامل اصلی ایجاد فرورفتگی دائم و تغییر شکل بافت فرش است. وزن زیاد این اجسام به مرور باعث فشرده شدن الیاف، شکستگی پرزها و حتی آسیب به لایه کفی فرش میشود. این آسیب‌ها نه تنها زیبایی فرش را کاهش می‌دهند، بلکه بازیابی حالت اولیه آن را غیر ممکن می‌کنند. از قراردادن مستقیم اشیاء سنگین روی فرش خودداری، و اگر مجبور به این کار هستید، از زیرپایی‌های نرم در زیر پایه‌های مبلمان استفاده کنید تا فشار وزن به صورت یکنواخت توزیع شود.
بهتر است هر 2 الی 3 ماه، جای وسایل سنگین را تغییر دهید تا فرش فرصت بازیابی ساختار خود را داشته باشد. در صورت فرورفتگی، با استفاده از یک برس نرم و بخار آب ملایم، ناحیه آسیب دیده را به آرامی ماساژ دهید تا پرزها به حالت اولیه بازگردند.
قابلمه یا کتری روی فرش نگذارید
قرارگیری ظروف داغ مانند قابلمه، کتری یا سماور روی فرش، یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات در نگهداری فرش ماشینی است. حرارت مستقیم نه تنها باعث ذوب شدن یا تغییر شکل الیاف میشود، بلکه به لایه کفی نیز آسیب می‌زند و چسبندگی آن را از بین می‌برد.
برای پیشگیری، همیشه از زیر ظرفی‌های عایق مانند سینی پایه دار، سنگ نسوز یا زیرانداز سیلیکونی استفاده کنید تا حرارت و رطوبت به فرش منتقل نشود. در صورت ریزش تصادفی مایعات داغ، بلافاصله با یک دستمال خشک، رطوبت را جذب کرده و محل را با شوینده تمیز کنید. هرگز از سشوار برای خشک کردن سریع فرش استفاده نکنید، زیرا این کار آسیب را تشدید میکند.
از شیرازه‌های خاص برای جلوگیری از آسیب ریشه‌های فرش استفاده کنید
ریشه‌ها و لبه‌های فرش، نقاط حساسی هستند که در معرض ساییدگی، کشیدگی و پارگی قرار دارند. ریشه‌ها زیبایی بسیاری به فرش می‌بخشد و نگهداری آنها برای حفظ زیبایی فرش بسیار ضروری است. استفاده از شیرازه‌های محافظ، راهکاری ضروری برای افزایش عمر فرش و حفظ یکپارچگی ساختاری آن است. این شیرازه‌ها معمولاً از جنس پلی استر مقاوم، چرم مصنوعی یا نوارهای پلاستیکی انعطاف پذیر ساخته میشوند و با پوشاندن لبه‌های فرش، از باز شدن بافت و ریزش گره‌ها جلوگیری می‌کنند.
فرش ماشینی را به شیوه درست جارو کنید
جارو کردن فرش، اولین قدم برای حفظ زیبایی، افزایش عمر و نگهداری فرش ماشینی است. هرگز فرش را خلاف جهت پرزها جارو نکشید، این کار باعث شکستگی الیاف میشود. بهترین روش، استفاده از جاروبرقی با برس نرم و حرکت آرام در جهت بافت فرش است. جارو را به صورت موازی در جهت پرزها و به آرامی حرکت دهید و هر هفته 1 الی 2 بار این کار را تکرار کنید تا گردوغبار در بافت فرش نفوذ نکند.
پس از جاروکشی، می‌توانید از روش‌های تمیز کردن فرش مانند شستشو با بخارشوی ملایم برای نتیجه مطلوب‌تر استفاده کنید. با رعایت اصولی نحوه نگهداری فرش ماشینی مانند جارو کردن صحیح، می‌توانید از تجمع گردوغبار در بافت فرش جلوگیری کرده و عمر مفید آن را تا سال‌ها افزایش دهید.
تهویه اتاق مناسب باشد
تهویه مناسب هوا یکی از اصول کلیدی در نحوه نگهداری فرش ماشینی است که اغلب نادیده گرفته میشود. رطوبت و هوای راکد، دشمن اصلی فرش های ماشینی هستند. تجمع بخار آب در محیط، مثلاً در آشپزخانه یا اتاق‌های بدون پنجره، باعث نفوذ رطوبت به لایه زیرین فرش و ایجاد قارچ و پوسیدگی در الیاف میشود.
حداقل هفته‌ای 2 بار پنجره ها را باز کنید تا جریان هوا برقرار شود. در فضاهای کم تهویه، از فن های سقفی یا رطوبت گیرهای الکتریکی استفاده کنید تا رطوبت نسبی هوا حفظ شود. این موضوع یکی از موارد مهم در نگهداری فرش ماشینی در انبار و منزل است که باید به شدت مورد توجه قرار گیرد.
فرش آسیب دیده را در اسرع وقت ترمیم کنید
حتی در صورت رعایت تمامی موارد، گاهی ممکن است فرش دچار مشکلاتی بشود. تأخیر در ترمیم فرش ماشینی آسیب دیده، باعث گسترش مشکل و افزایش هزینه‌های تعمیر میشود. حتی آسیب‌های جزئی مانند پارگی لبه‌ها، سوختگی سطحی، یا ریزش پرزها، اگر به موقع رسیدگی نشوند می‌تواند مشکلات بزرگ‌تری ایجاد کند.
از مواد شوینده مناسب استفاده کنید
استفاده از مواد شوینده نامناسب، یکی از رایج‌ترین اشتباهات برای تمیز کردن فرش ماشینی است. مواد شوینده قوی مانند وایتکس، آمونیاک و شوینده‌های اسیدی، نه تنها رنگ فرش را از بین می‌برند، بلکه به الیاف آسیب می‌رسانند. برای تمیز کردن فرش، حتماً از شامپو فرش های مخصوص استفاده کنید.
لکه‌های روی فرش را با شئ تیز برندارید
متأسفانه، برخی افراد برای رفع لکه‌های فرش از ابزار تیزی مانند چاقو، تیغ یا سیم استفاده می‌کنند که این کار تخریب ساختار فرش را بیشتر میکند. خراشیدن لکه با اشیای تیز، الیاف فرش را پاره میکند و باعث ایجاد حفره در بافت فرش میشود. این آسیب‌ها نه تنها لکه فرش را رفع نمی‌کند، بلکه برای ترمیم این خسارات باید هزینه‌های زیادی را پرداخت کنید.
لکه‌ها را بلافاصله با دستمال نخی تمیز، تمیز کنید. برای لکه‌های خشک شده، از برس نرم پلاستیکی یا اسفنج مرطوب به آرامی استفاده کنید. اگر لکه عمیق است، کمی شامپو فرش رقیق شده روی آن اسپری کرده و پس از 10 دقیقه با حرکات دایره‌ای ملایم پاک کنید.
پایه مبل و میز را مستقیم روی فرش نگذارید
در صورت توان، از قرار دادن مستقیم پایه‌های میز و مبلمان روی فرش خودداری کنید. قراردادن پایه فلزی، مبلمان و میزها مستقیماً روی فرش، یکی از عوامل اصلی ایجاد فرورفتگی، پارگی و ساییدگی زودرس است. وزن متمرکز این پایه‌ها به‌مرورزمان، الیاف فرش را فشرده کرده و حتی به لایه کفی آن آسیب می‌زند. این آسیب در فرش های تراکم پایین، تنها در چند ماه قابل مشاهده است.
فرش شسته شده را به درستی خشک کنید
خشک‌کردن نادرست فرش پس از شستشو، یکی از دلایل اصلی کپک زدگی، بوی نامطبوع و تغییر شکل بافت است. برای نگهداری فرش ماشینی لازم است که روش‌های خشک کردن فرش را یاد بگیرید. هرگز فرش خیس را در معرض نور مستقیم آفتاب یا گرمایش از کف قرار ندهید، حرارت بالا باعث جمع شدگی و رنگ پریدگی الیاف میشود.
فرش را از رطوبت دور کنید
رطوبت، دشمن اصلی فرش است. قرارگرفتن فرش در محیط‌های مرطوب مانند زیرزمین باعث نفوذ آب به لایه کفی و بافت فرش میشود. این مسئله نه تنها رشد قارچ و کپک را تسریع میکند، بلکه بوی نامطبوعی ایجاد میکند که حتی با شستشو نیز از بین نمی‌رود. برای پیشگیری، فرش را به‌دوراز مناطق رطوبتی قرار دهید.
اگر فرش به طور تصادفی خیس شد، بلافاصله آن را بلند کرده و پشت فرش را با سشوار باد خنک یا پنکه خشک کنید. همچنین، در فصل‌های بارانی زیر فرش را بررسی کنید تا از سلامت آن اطمینان خاطر داشته باشید.
نکات نگهداری فرش ابریشمی
فرش های ابریشمی به دلیل لطافت و ارزش بالای الیاف، نیازمند مراقبت ویژه‌ای هستند و کوچک‌ترین غفلت می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به بار آورد. بر خلاف فرش ماشینی، حساسیت بالای ابریشم به رطوبت، نور و مواد شیمیایی، رعایت اصول زیر را ضروری میکند:
- جلوگیری از نور خورشید: خورشید رنگ های طبیعی ابریشم را به سرعت محو میکند. فرش را از پنجره‌های آفتابی دور نگه دارید و از پرده‌های ضد UV استفاده کنید.
- تمیز کردن اصولی با مواد ملایم: هرگز از شوینده‌های قلیایی با وایتکس استفاده نکنید. برای لکه‌های سطحی، یک دستمال نخی را با مخلوط آب سرد آغشته کرده و به آرامی روی لکه بکشید.
- کنترل رطوبت محیط: رطوبت بالای %60 باعث فاسد شدن الیاف ابریشم میشود. در فصول مرطوب از رطوبت گیر استفاده کنید و فرش را روی سطح خشک قرار دهید.
- جاروکشی منظم با برس نرم: جاروبرقی را روی کمترین قدرت تنظیم کنید و از برس مخصوص فرش های ظریف استفاده کنید تا پرزها کنده نشود.
- نگهداری در انبار مناسب: اگر قصد دارید فرش را انبار کنید، فرش را لوله کرده و در پوشش نخی بپیچید. داخل جعبه چوبی با نفتالین قرار دهید تا از موریانه در امان بماند.
نکات نگهداری فرش دستباف
فرش های دستباف به دلیل ارزش هنری، مواد اولیه طبیعی (پشم و ابریشم) و ساعت‌ها کار دستی، نیازمند مراقبت ویژه‌ای هستند. کوچک‌ترین بی توجهی می‌تواند به خشکی الیاف، رنگ پریدگی یا حمله موریانه‌ها منجر شود. برای حفظ اصالت و زیبایی این گنجینه‌های فرهنگی، اصول زیر را رعایت کنید:
- از قراردادن فرش در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- از جاروهای دستی با برس نرم استفاده کنید و هرگز از مواد شوینده قوی استفاده نکنید.
- رطوبت بالای %60 باعث کپک زدگی و زیر %30 باعث شکنندگی الیاف میشود.
- از زیر پایه برای وسایل سنگین استفاده کنید و از راه رفتن با کفش روی فرش خودداری کنید تا پرزها فشرده نشوند.
- اگر قصد نگهداری فرش دستباف لوله شده را دارید، آن را با کاغذ روغنی یا پارچه کتان بپیچید تا هوا در جریان باشد. هرگز فرش را در محیط مرطوب یا کنار منابع گرمایی قرار ندهید.
- از نفتالین‌ها و پودرهای طبیعی ضد بید استفاده کنید و هر ماه فرش را بررسی کنید تا رد موریانه یا، بید را سریع شناسایی کنید. (در صورت نگهداری در انبار)
روش نگهداری فرش ماشینی لوله شده
نگهداری فرش ماشینی لوله شده نیازمند رعایت اصول خاصی است تا از آسیب‌هایی مانند شکستگی پرزها، ایجاد چین دائمی و رشد قارچ جلوگیری شود. بسیاری از افراد به اشتباه فرش را به مدت طولانی در حالت فشرده و مرطوب نگه می‌دارند که این کار عمر فرش را به شدت کاهش می‌دهد.
- پیش از لوله کردن فرش: برای نگهداری فرش ماشینی لوله شده، ابتدا مطمئن شوید فرش کاملاً تمیز و خشک باشد. ذرات خاک یا رطوبت باقیمانده در بافت فرش، هنگام فشرده شدن به الیاف آسیب می‌زنند.
- روش صحیح لوله کردن: فرش را حتماً در جهت خواب پرزها لوله کنید تا فشار وارد شده به صورت یکنواخت توزیع شود. قراردادن یک لوله مقوایی ضخیم یا حوله نرم در مرکز فرش، از فشردگی بیش از حد جلوگیری میکند. هرگز فرش را با طناب محکم نبندید و به جای آن از نوارهای پارچه‌ای کشی استفاده نمایید.
- محیط مناسب برای نگهداری: محل نگهداری فرش باید خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید باشد. انبارهای مرطوب یا نزدیک سیستم‌های گرمایشی به شدت آسیب زا هستند. فرش را در پوشش پارچه‌ای کتان یا کاغذ کرافت بپیچید تا گردوغبار و حشرات به آن نفوذ نکنند.
- بررسی دوره‌ای: هر 3 ماه یکبار فرش را باز کرده و به مدت 24 ساعت در محیطی خشک پهن کنید. این کار از فشردگی دائم الیاف جلوگیری میکند. در حین بررسی، فرش را از نظر لکه های قارچی، بوی نامطبوع یا آثار حشرات چک کنید.
روش نگهداری فرش ماشینی در انبار
نگهداری فرش ماشینی در انبار، یکی از مهمترین گام‌ها برای حفظ زیبایی، طرح و دوام این آثار هنری است. شرایط نگهداری مناسب در انبار، مانع آسیب ناشی از رطوبت، نور مستقیم و گردوغبار میشود و به ارتقای طول عمر فرش کمک میکند.
- انتخاب فضای مناسب انبار: فضای خشک، خنک و با تهویه مطلوب انتخاب کنید.
- دوری از نور مستقیم خورشید: فرش را در محیطی قرار دهید که نور مستقیم خورشید به آن نتابد.
- تا زدن صحیح فرش: فرش را به صورت رول شده و با نقش بندی به درون جمع کنید.
- استفاده از پایه یا پالت: هنگام انبار کردن، از پالت یا پایه‌های مناسب استفاده کنید تا فرش از تماس مستقیم با زمین و رطوبت محفوظ شود.
- تمیزکاری اولیه قبل از ذخیره: پیش از قرارگیری در انبار، با استفاده از جاروبرقی مجهز، گردوغبار فرش را با دقت پاک کنید.
- بسته بندی محافظ: فرش را با استفاده از کاور یا پوشش‌های مخصوص انبار کنید تا از ورود گردوغبار و آلوده شدن جلوگیری شود.
- بررسی دوره‌ای وضعیت فرش: هر چند ماه یکبار وضعیت فرش را از نظر آلودگی، کپک زدگی یا آسیب‌های فیزیکی بررسی کنید.
- روش‌های مناسب جابجایی: در هنگام حمل یا انتقال فرش، از تجهیزات نرم و روکش‌های محافظ استفاده کنید.
خرید بهترین فرش ماشینی از کاترین
برای خرید بهترین فرش ماشینی کاشان، باید به فرش کاترین مراجعه کنید تا باکیفیت‌ترین فرش‌ها را تهیه کنید. فرش کاترین با بیش از سه دهه تولید فرش ماشینی جزو پیشروهای تولید فرش ماشینی کاشان است. استفاده از الیاف درجه یک، دستگاه‌های بافنده به روز و طراحان توانمند، همواره فرش کاترین را خاص میکند.
فرش 700 شانه
فرش 700 شانه کاترین از باکیفیت ترین فرش های بازار فرش ایران است. فرش های 700 با دستگاه HCx2 vandewiele به تولید میرسند. این دستگاه دقت بالایی در بافت فرش ماشینی دارد و درصد خطای آن بسیار پایین است. در تولید فرش 700 شانه کاترین الیاف صد درصد اکریلیک استفاده میشوند. این فرش از تراکم 2550 برخوردار هستند که بالاترین تراکم در فرش های 700 شانه است.
فرش 1200 شانه
فرش های 1200 شانه که به دلیل بافت ریز و جزئیات دقیق به فرش های دستباف گونه هم معروف هستند. فرش 1200 شانه کاترین به دلیل استفاده از الیاف اکریلیک باکیفیت، از کیفیت بالایی برخوردار است. فرش های 1200 شانه در طراحی خود از 10 رنگ استفاده می‌کنند تا نقوش با جزئیات و رنگ بندی خاص در معرض دید قرار بگیرد.
جمع بندی مطالب
نگهداری فرش ماشینی از اهمیت بالایی برخوردار است که به تمامی موارد اشاره کردیم. برای نگهداری اولیه لازم است تا همیشه به صورت منظم و دقیق فرش را جارو بزنید تا گردوغبار به خورد الیاف فرش نفوذ نکند. باید توجه داشته باشید که همواره فرش را در معرض نور مستقیم خورشید و رطوبت بالا قرار ندهید. برای نگهداری فرش دستباف لازم است تا فرش را به‌دوراز رطوبت قرار دهید تا از بیدزدگی فرش جلوگیری کنید.
اگر قصد دارید فرش را لوله کنید و نگهداری کنید نیز لازم است تا مراحلی مانند جارو زدن، مکان دارای تهویه و بسته بندی صحیح را رعایت کنید. اگر قرار باشد به صورت کلی بخواهیم توضیح بدهیم که از فرش خود مراقبت کنید، با رعایت دو مورد، مانع نیمی از صدمات وارد شده به فرش می‌شوید. رطوبت و نور خوشید، بیشترین تأثیر و خرابی را برای انواع فرش‌ها به ارمغان می‌آورند. خرید فرش کاترین به عنوان بهترین کارخانه فرش کاشان، گواه بر خریدی عالی و بدن نقص است.
سؤالات متداول
بهترین روش نگهداری فرش ماشینی چیست؟
بهترین روش نگهداری فرش ماشینی، قرار دادن آن در فضایی خشک و دارای تهویه مناسب، دور از نور مستقیم آفتاب و استفاده از پوشش محافظ جهت جلوگیری از ورود گردوغبار و رطوبت است.
مهمترین نکات در نگهداری فرش ماشینی چیست؟
مهمترین نکات در نگهداری فرش ماشینی شامل انتخاب محیط خشک و با تهویه مناسب، جلوگیری از نور مستقیم خورشید، استفاده از پوشش یا کاور محافظ و تمیزکاری منظم با ابزار مناسب میباشد.