تفاوت فرش و قالی چیست؟ فرش و قالی چه فرقی با هم دارند؟

فهرست عناوین
برای پوشش کف خانهها، مساجد، سالنهای پذیرایی و مانند آن میتوان از وسایل مختلفی چون فرش، قالی، گبه، گلیم فرش و زیرانداز استفاده کرد. هرکدام از پوششهای مختلف از جنس نخ مختلفی بافته میشود و برای بخش خاصی قابل استفاده است. در این میان دو محصول مشابه مثل قالی و فرش دو کفپوش بسیار زیبا و شیک هستند که با هم تفاوتهایی دارند؛ برای خرید آنها میتوانید به کارخانه فرش کاشان یعنی شرکت فرش کاترین مراجعه کنید و محصول مورد نظر را تهیه کنید. اما، قبل از خرید بهتر است بدانید که تفاوت فرش و قالی در چیست تا بتوانید محصول مناسب و مورد نظر را خریداری کنید. با ما همراه باشید.
فرش چیست؟
فرش یکی دیگر از هنرهای ایرانی است که بافت آن قدمت دیرینهای دارد و آن از گذشته تا به امروز ادامه داشته است و به کل جهان صادر میشده است. فرش در گذشته تنها به شکل دستباف و از مواد اولیه و رنگ طبیعی بافته میشده است که قیمت بالایی نیز داشته است. اما، با گذشت زمان و حضور تکنولوژی در زندگی به شکل ماشینی نیز تولید میشود. اینکه فرش ماشینی چیست و چه ویژگیها، مزایا یا معایبی نسبت به فرش دستباف دارد، موضوعی است که در مطلبی با همین نام با جزئیات کامل به آن پرداختهایم. اما، در حالت کلی، با حضور دستگاههای مختلف و تکنولوژی تولید نخ مصنوعی، فرشهایی با تعداد شانه مختلف در طرح و نقش مختلف به بازار معرفی شده است. فرشها انواع مختلفی دارند که در این میان، فرش دستباف تنوع طرح و نقشه محدود تری نسبت به فرش ماشینی دارد.
قالی چیست؟
قالی یکی از صنایع دستی اصیل و با قدمت در ایران است که مواد اولیه آن معمولا از پنبه و پشم و گاهی از ابریشم تهیه میشود. قالی در واقع کفپوشی است که در بافت آن از الیاف پرزدار و زبر استفاده میشود و سطح آن نرم و پرزدار است. اولین قالی حدود 2500 سال پیش در دوره هخامنشیان بافته شده است و تا به امروز این هنر و سنت ادامه پیدا کرده است. اگرچه که تمام شهرهای ایران به ویژه اشراف از قالی برای پوشش کف استفاده میکردند. اما، مردم تبریز، خراسان، کاشان و ترکمنها بیشتر و به صورت تخصصی در بافت فرش تخصص داشتهاند. در این میان، شهر اصفهان به شهر قالی ابریشمی و لوکس معروف است که با ابریشم قالیهای گران قیمتی را میبافتند و به فروش میرساندند. ویژگی قالیهای تبریز این است که در بافت آن از رنگهای طبیعی، طرح و نقوش گل دار و نقش برجسته استفاده میشود. انواع قالی شامل قالی دستباف، ماشینی، پشمی، نخی، تمام ابریشم، چله پشم و گل ابریشم است.
فرش و قالی چه تفاوتی با هم دارند؟
در بین دو نوع پوشش کف که در بالا نام برده شد، بهتر است بدانیم که تفاوت فرش و قالی چیست تا هنگام خرید دقیقا محصول مناسب را بتوانیم انتخاب کنیم. با آگاهی از فرق بین قالی و فرش، تفاوت در ساختار، کاربردها و ویژگیهای هر دو میتوان تصمیم درستی گرفت و فرش یا قالی مورد نظر را برای اتاق، پذیرایی یا آشپزخانه انتخاب کرد. در ادامه سعی میکنیم با جزئیات بیشتر و به صورت موردی بررسی کنیم که فرق قالی با فرش چیست تا درک بهتری از ماهیت هر کدام داشته باشید.
تفاوت از نظر کاربرد
فرق بین فرش و قالی در کاربرد این دو نیز نهفته است. به این شکل که از فرش برای پوشش پذیرایی استفاده میشود چرا که بافت خوبی دارد. درحالیکه، از قالی برای پوشش فضایی چون آشپزخانه، راهرو و اتاق خواب مناسب است. برخی از فرشها به شکل دو رو بافته میشود. درحالیکه، قالی تنها یک رو است و در بافت آن گره وجود دارد. اما، هر دو را میتوان به صورت تابلو فرش روی دیوار نصب کرد و دیوار خانه را با آن تزیین کرد.
تفاوت از نظر جنس
الیاف استفاده شده در فرش دستباف و قالی تقریبا یکسان است و هر دو از مواد طبیعی مانند پنبه، پشم و ابریشم تهیه میشود. در حالیکه، فرش ماشینی را از الیافی چون اکریلیک، پلی استر، پلاستیک، نایلون، استات، تنسل، بی سی اف، ورجین و مانند آن میبافند. به همین دلیل، فرق بین فرش و قالی را میتوان از روی جنس نخی که در بافت فرش و قالی استفاده شده است تشخیص داد.
تفاوت از نظر ابعاد
فرق فرش و قالی در ابعاد این دو کفپوش نهفته است. فرش ماشینی و دستباف هر کدام در ابعاد مختلف و متنوعی تولید میشود. درحالیکه، قالیها با ابعاد مشخص و یکسانی بافته میشود. ابعاد قالی در دو حالت کوچکتر از 6 متر و در اندازههای بزرگتر تولید میشوند. قالیچه که در ابعاد کوچکی بافته میشوند، معمولا برای تزیین فضای آشپزخانه، سالنهای بزرگ، اتاق خواب استفاده میشود که شکل زیباتری به فضا میدهد. فرشها نیز به شکل 6 متری، 9 متری و 12 متری بافته میشوند.
تفاوت از نظر طرح و نقش
طرح و نقش در بافت فرش و قالی دلیل دیگری است که فرق فرش با قالی را مشخص میکند. طرح استفاده شده در قالی به شکل خشتی، ترنج و افشان است. درحالیکه، فرش ماشینی شامل طرحها و نمادهای متفاوت دیگری است. نکته قابل توجه این است که طرح و نقشه در واقع به لحاظ ظاهری میتواند به شکل خیلی واضحی تفاوت فرش با قالی را نشان دهد. طرح قالی معمولا متمرکز است. درحالیکه، طرح و نقشه فرش به شکل پراکنده است و در کل فرش بافته شده است. طرح استفاده شده در بافت فرش و قالی هر کدام نماد و معنی خاصی دارد.
تفاوت از نظر تراکم
یکی دیگر از عواملی که فرق قالی و فرش را پررنگتر میکند، تراکم فرش است. تراکم در واقع به تعداد گره در هر متر طولی فرش گفته میشود. بهطوریکه برای تشخیص فرش 700 شانه واقعی یا هر فرش دیگر، کافی است میزان تراکم آن را در هر متر بررسی کنید یا تعداد اشنه فرش را از قسمت پشت فرش در هر متر عرضی بشمارید تا از واقعی بودن تعداد شانه فرش اطمینان حاصل کنید. در مقایسه بین تراکم فرش و قالی، تراکم فرش کمتر از قالی است. قالی تنها از گره بافته میشود. درحالیکه، فرش شامل تار و پود است.
مطلب مرتبط: شانه و تراکم فرش
تفاوت از نظر شیوه شستن
بهترین روش برای شستن فرش و قالی این است که آنها را به قالیشویی بسپارید تا قالیشویی هر کدام را متناسب با ساختار مخصوصی که دارد بشوید. برای شستن فرش 1200 شانه که بافت ظریفی دارد، باید مراقب باشید که هنگام شستشو پاره نشود. چرا که این فرش بافت بسیار حساسی دارد و ضخامت کمی دارد که با کمترین فشار یا کشش ممکن است بافت آن دچار مشکل شود. در غیر اینصورت میتوانید هر کدام را به شکل سنتی بشویید. توجه کنید اگر قالی که خریداری کردهاید دستباف است، ممکن است هنگام شستشوی آن باعث ترکیب شدن رنگهای فرش شود که برای ممانعت از آن بهتر است مراقب باشید و از مواد شوینده مناسب استفاده کنید و هنگام پهن کردن فرش حواستان باشد که قالی را تا نکنید.
فرش و قالی از چه نظر به هم شباهت دارند؟
فرش و قالی در عین تفاوت، شباهتهایی نیز باهم دارند. در گام اول، هر دو پوشاننده کف خانهها هستند و به زیبایی بیشتر دکوراسیون داخلی کمک میکنند. قالی نسبت به فرش طرح خاصتری دارد و میتواند تنوع خوبی به فضا بدهد. به علاوه فرش و قالی هر دو میتوانند از مواد اولیه طبیعی همچون پنبه، پشم، ابریشم و پلی استر بافته شوند که این شباهت باعث میشود فرش دستباف و قالی تاحدودی شباهت بسیار زیادی پیدا کنند. نکته قابل توجه دیگر این است که هر دو یعنی قالی و فرش را میتوان تنها برای تزیین فضا استفاده کرد. مثل تابلو فرشها یا قالیهای تزیینی! در عین حال، میتوان هر دو را به عنوان پوشش مناسبی برای کف در نظر گرفت که گرمای دلچسبی به روح خانه میدهند.
برای خرید فرش از کاترین چطور اقدام کنیم؟
برای خرید فرش ماشینی از شرکت کاترین کافی است، وارد سایت مورد نظر شوید و فرش یا قالی مورد نظر را از بین محصولات مختلف انتخاب کنید. با بررسی قیمتها میتوانید محصول مناسب با ابعاد خانه یا میزان بودجه خود را انتخاب کنید یا به صورت حضوری به کارخانه مراجعه کرده و محصول نهایی را نزدیک ببینید و آن را تهیه کنید.
جمع بندی مطالب
قالی و فرش هر دو هنر دست ایرانیان است که قدمتی دیرینه دارد و بسیاری از شهرهای ایران در بافت فرش سابقه طولانی دارند. اما این دو محصول تفاوتهایی نیز باهم دارند. فرق قالی با فرش در کاربرد، ابعاد، جنس نخ استفاده شده، میزان تراکم و طرح و نقشه به کار رفته در بافت هرکدام است. میتوان به نوعی گفت که قالی زیرمجموعه فرش است و قدمت آن بسیار کمتر از فرش است. به همین دلیل، تفاوتهایی در ساختار آن وجود دارد. برای خرید فرش با کیفیت عالی بهتر است شرکت مطمئنی را انتخاب کنید.
سؤالات متداول
چطور از روی نقشه فرق بین فرش و قالی را تشخیص دهیم؟
طرح استفاده شده در فرش در سراسر آن پراکنده است. اما، طرح استفاده شده در بافت قالی به شکل متمرکز و یکدست است.
حمل و نقل فرش آسانتر است یا قالی؟
ابعاد فرش بزرگ است و لبههای آن بستهتر است. به همین جهت، حمل و نگهداری قالی راحتتر از حمل و نگهداری فرش است.